Komplement

auch Verbergänzung

= obligatorní doplnění slovesa / aktant, jako Subjekt (podmět), Objekt (přímý předmět), indirektes Objekt / Partner (nepřímý předmět), Präpositionalobjekt (předložková vazba)

Aktant je závislí na slovesu, tj. jeho gramatický tvar je určen valencí slovesa. 

Příklady:

  • Ich sehe dich. (přímý předmět) Ich danke dir. (nepřímý předmět)
  • Ich rufe dich an. Zavolám ti. (v němčině přímý, v češtině nepřímý předmět) 
  • Ich warte auf dich. Ich bedanke mich bei dir. (předložkové vazby)

 

Neben den Komplementen / Verbergänzungen gibt es auch Supplemente / Angaben (volná doplnění). Diese hängen nicht vom Verb ab. 

  • Ich öffne dir die Tür. (nicht vom Verb abhängig, freier Dativ) 
  • Ich warte beim Brunnen auf dem Marienplatz. (nicht vom Verb abhängig, Lokalangabe

Warum ist dies wichtig?

Oft wird bei Präpositionen eine Bedeutung gesucht. Und z.B. in der Lokalangabe hat die Präposition auch eine Bedeutung: 

  • Wir sitzen am See (= am Ufer des Sees, vielleicht machen wir ein Picknick) 
  • Ich gehe in den See (= ich gehe schwimmen / oder ich habe suicidale Absichten) 
  • Ich gehe über den See (= es ist Winter, der See ist zugefroren / Ich habe Drogen genommen und / oder glaube, ich bin der Messias - und kann über Wasser gehen). 

 

In einem Komplement ist die Präposition dagegen weitgehend bedeutungslos: 

  • Erinnerst du dich an den See?
  • Ich denke über den See nach.
  • Ich bin ganz verliebt in den See. 

» Pojmy